wtorek, 17 września 2013

prof, institutrice a może maîtresse?

Moi drodzy!  Pierwsze tygodnie września już za nami, a to oznacza, że musimy wziąć się poważnie do roboty! Dziś poruszymy temat związany ze szkołą, a dokładnie z nauczycielami

Źródło : TUTAJ

Zapewne zauważyliście, że Francuzi używają różnych terminów na określenie zawodu nauczyciela. Oto ich krótka analiza.


UN ENSEIGNANT / UNE ENSEIGNANTE 
ogólne określenie na zawód nauczyciela

UN INSTITUTEUR / UNE INSTITUTRICE
określenie na nauczyciela pracującego w przedszkolu lub szkole podstawowej; forma potoczna to UN / UNE INSTIT [wymawiamy t na końcu]; uczniowie i rodzice używają natomiast często określenia LE MAîTRE / LA MAîTRESSE, np. La maîtresse de mon fils s'appelle.... / Maîtresse, je peux aller aux toilettes? 

Ciekawostka : une maîtresse może oznacza również kochankę ;)

UN PROFESSEUR
określenie na nauczyciela pracującego w gimnazjum lub liceum; forma potoczna to LE PROF lub LA PROF

Uwaga gramatyczna : według mądrych książek professeur jest wyłącznie rodzaju męskiego (Monsieur le Professeur / Madame le Professeur), w przeciwieństwie do potocznego określenia, które ma i formę męską i formę żeńską; spotkałam się jednak z wyrażeniami une nouvelle professeur lub une ancienne professeur i muszę przyznać, że się troszkę pogubiłam; może ktoś z Was będzie umiał mi to wyjaśnić?

Ciekawostka : według słownika Le Petit Robert, w Kanadzie istnieje forma une professeure.

UN PROFESSEUR D’UNIVERSITÉ
jak łatwo się domyślić, chodzi o wykładowcę akademickiego; określenie potoczne to LE PROF DE FAC lub LA PROF DE FAC

Uwaga językowa: skrót la fac pochodzi od słowa la faculté, czyli wydział; może być również synonimem do l'université => je vais à la fac = je vais à l'université, czyli idę na uczelnię

Pamiętaj! Jeśli chcesz sprecyzować jakiego przedmiotu uczy dany nauczyciel, postępuj według schematu :

professeur + DE + przedmiot

Przykłady:
professeur DE mathématiques 
(uwaga : matematyka w języku francuskim występuje zawsze w liczbie mnogiej!)
professeur DE français
prof D'anglais

Za inspirację dziękuję obywatelce Joannie Ł. :)

Temat pokrewny :


--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Czujesz niedosyt?
Zajrzyj na Facebook, Youtube lub Quizlet :) 
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 

11 komentarzy:

  1. U nas używa sie jeszcze educateur , educatrice :))

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Witam kolejną Czytelniczkę, która postanowiła się ujawnić w postaci opublikowanego komentarza :) Czy to również chodzi o zwykłego nauczyciela? W jakim regionie mieszkasz?

      Usuń
    2. éducateur nie jest nuczycielem, to osoba, ktora zajmuje sie cala administracja - sprawdza obecnosc, wklepuje dane do komputera, pilnuje przerw i dyscypliny :) czyli wszystko to, co w Polsce robi nauczyciel oprocz swojej pracy :)

      Usuń
    3. Wyczytałam również, że to często są osoby zajmujące się dziećmi lub dorosłymi z problemami czy osobami niepełnosprawnymi. Pewnie wszystko zależy od rodzaju placówki.

      Usuń
  2. Ostatnio spotkałam się ze słowem "une maîtresse" tłumaczonym jako prezenterka, gospodyni - chodziło o prowadzenie festiwalu.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dzięki Monique za ciekawy komentarz. O tym znaczeniu nie pomyślałam. Faktycznie mówi się maitresse de maison jako gospodyni, pani domu, ale nie wiedziałam, że można również użyć tego terminu w podanym przez Ciebie kontekście :)

      Usuń
  3. Moja francuska przyjaciółka przed wakacjami została oficjalnie "une maîtresse", ale zajmuje się maluchami, a nie dorosłymi panami ;)

    OdpowiedzUsuń
  4. "maîtresse a dit" po czym następuje wyliczanka twierdzeń których nie należy podważać - nigdy!!! :) un instituteur - moje dzieci czasami używają w odniesieniu do nauczycieli którzy nie są "na stałe" np. pan od sportu.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dziękuję za ciekawy komentarz i życzę dużo cierpliwości na cały l'annee scolaire :)

      Usuń
  5. cousine germaine16 września 2014 12:58

    L'instituteur ma rowniez forme potoczna: l'instit. Jest taki bardzo popularny serial L'instit z Gerardem Kleinem. Z ciekawostek dodalabym jeszcze, ze bardzo czesto spotyka sie wsrod instituteur nawet w tych najnizszych klasach mezczyzn. W Polsce te zawody kompletnie sie sfeminizowaly.
    Co mnie jeszcze uderzylo, to fakt, ze dzieci stosuja forme tutoiement w stosunku do nauczycielek, u nas chyba nie do pomyslenia. Maitresse, tu peux reécrire ce mot au tableau?

    Osoby zajmujace sie dzieciakami poza lekcjami to albo les éducateurs albo les surveillants, nazywani czesto potocznie "un pion" albo un CPE = conseiller principal d'éducation.
    Na czele szkoly stoi zazwyczja un proviseur.

    Duzo tego typu slownictwa mozna znalezc w Mikolajku.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dziękuję Ci za bardzo cenny komentarz! Wydaje mi się, że forma "tu" jest łatwiejsza dla dzieci u używaniu" i stąd ta bezpośredniość :) Ciekawa jestem, kiedy dzieci zaczynają używać formy "vous". Może w gimnazjum?

      PS Masz bardzo nietypowy nick :)

      Usuń