Wigilia we Francji

Wbrew pozorom Święta (Noël) we Francji mogą być całkiem przyjemne. Nie ma może łamania się opłatkiem (le pain azyme), smażonego karpia (la carpe), 12 potraw i śnieżnych zasp (une congère), ale ma się za to więcej spokoju i wolnego czasu. Leży się do góry brzuchem prze telewizorem, a nie biega przez tydzień z odkurzaczem (l'aspirateur) czy z wałkiem do ciasta (le rouleau à pâtisserie) :)

Każda francuska rodzina ma swoje własne tradycje, więc różnice w świętowaniu tego dnia są nieuniknione. Ja opiszę Wam, jak wygląda Wigilia (le réveillon de Noël) w mojej francuskiej rodzinie. 

Najpierw wszyscy idziemy na uroczystą mszę (aller à la messe). Kościół pęka w szwach, dzieci odgrywają bożonarodzeniowy spektakl, wierni się radują, a wszystko to przy wtórze kolęd (les cantiques de Noël). W niektórych kościołach organizowana jest pasterka (la messe de minuit).

Msza we francuskim kościele

Czy Francuzi śpiewają kolędy?

 
Po powrocie do domu (około godziny 21) siadamy przy choince (le sapin de Noël). Czas na mały apéritif (potocznie apéro) : szampan (le champagne) i przekąski (les amuse-gueules/ les amuse-bouches). 

 Szampańskie ciekawostki 

Jedną z naszych ulubionych świątecznych przekąsek jest pain surprise, czyli chleb niespodzianka. Spotkałam się z nim po raz pierwszy właśnie we Francji. Bierzemy bochenek chleba i wyjmujemy z niego miąższ, z którego przygotujemy kanapeczki. Następnie wkładamy kanapeczki do wydrążonego bochenka i tak podajemy gościom. Moja teściowa nie lubi komplikować sobie życia, więc kupuje gotowe "wkłady" w piekarni, a następnie przekłada je ulubionymi pastami. Można również kupić gotowy pain surprise. 

Następnie wszyscy zasiadamy do odświętnie nakrytego stołu (se mettre à table). Wieczerzę zaczynamy od przystawki (l'entrée). Mogą to być owoce morze (les fruits de mer), najczęściej ostrygi (les huitres), łosoś wędzony (le saumon fumé) lub foie gras.

 

Już miesiąc przed świętami, stoiska uginają się pod ciężarem tego delikatnego pasztetu (le pâté) z tłustych gęsich wątróbek, który w innych krajach wzbudza liczne kontrowersje (provoquer une controverse). Francuzi się tym jednak nie przejmują  i chętnie wydają na niego swoje ciężko zarobione euro.

Przewodnik po foie gras (jak podawać i jeść)

Po przystawce czas na danie główne (le plat principal). Na francuskim stole króluje zazwyczaj indyk (la dinde). U nas jada się natomiast pieczeń (le rôti) z sarniny z ziemniakami i pieczonymi kasztanami (les marrons). Jak nietrudno zauważyć, wigilijna kolacja nie jest jarska.

Następnie przechodzimy do deseru (le dessert). Każda szanująca się francuska rodzina kupuje (lub przygotowuje sama) słynną roladę zwaną la bûche de Noël. Może być ona zrobiona z ciasta lub z lodów, w formie tradycyjnej przypominającej kawałek drewna lub bardziej współczesnej. 

Bûche de Noël - skąd się wzięło

 

Po kolacji wszyscy umieramy z przejedzenia, ale o dziwo znajdujemy jeszcze miejsce na małą czekoladkę, na przykład na une papillote (statystyczny Francuz zjada rocznie około 7 kg czekolady!) 

Papillotes, czyli świąteczne czekoladki z niespodzianką

 

Jeśli nie jest zbyt późno i siły na to pozwalają, pijemy un digestif (potocznie un digo), czyli małą szklaneczkę mocniejszego alkoholu na lepsze trawienie. Następnie kładziemy się spać (aller au dodo), aby obudzić się skoro świt (se réveiller de bonne heure) i otworzyć prezenty (ouvrir les cadeaux de Noël). 

Kochanie, co mi kupisz pod choinkę? 

A na koniec kilka statystyk z 2015 roku. Jak widać Francuzi nie wyobrażają sobie świąt bez tłustego foie gras i słodkiej bûche de Noël.