Odmiana francuskich nazwisk i imion

Jednym z moich koszmarków językowych jest wplatanie w polski tekst francuskich nazwisk i imion. Jak odmienić? Jak zapisać : z apostrofem czy bez? Aż w końcu, jak wymówić? Najczęściej tak konstruuję zdanie, aby nazwisko francuskiego delikwenta pojawiło się w mianowniku. W ten sposób unikam popełnienia ewentualnego błędu. Niestety nie zawsze się to udaje. Dlatego z myślą o sobie a także o Was, drodzy Czytelnicy, postanowiłam przypomnieć zasady odmian francuskich nazwisk i imion.

-----------------------------------------
FRANCUSKIE NAZWISKA
-----------------------------------------

Zasada nr 1 : dorzucamy polskie końcówki BEZ APOSTROFU

a) nazwiska zakończone na spółgłoskę wymawianą

Pasteur [r wymawiamy] : Pasteura, z Pasteurem, o Pasteurze

b) nazwiska zakończone na spółgłoskę niewymawianą (z wyjątkiem -s i -x)

Mitterand [d nie wymawiamy] : Mitterranda, z Mitterrandem, o Mitterrandzie;

c) nazwiska zakończone na -e  wymawiane [zapis graficzny -é, -ée, -ai, -eu]

Debré : Debrégo, Debrém

Mérimée : Mériméego, Mériméem

Montesquieu : Montesquieugo, Montesquieum

Zasada nr 2 : dorzucamy polskie końcówki Z APOSTROFEM

a) nazwisko zakończone na -e  nieme

np. Larousse [e nie wymawiamy] : Larousse’a, Larousse’owi, z Larousse’em

b) nazwiska zakończone na -e nieme + spółgłoska

np. Descartes [es nie wymawiamy]:  Descartes’a, Descartes’owi, z Descartes’em

c) nazwiska zakończone na -y, jeśli dorzucamy końcówkę zaczynającą się na samogłoskę
Valéry : Valéry’ego, Valéry’emu, z Valérym, o Valérym

d) nazwiska zakończone na -s lub -x nieme

Beaumarchais: Beaumarchais’go, o Beaumarchais’m

Rabelais: Rabelais’go, o Rabelais’m

Zasada nr 3 : odmieniamy jak nazwiska polskie
nazwiska zakończone na -a
Zola : Zoli, Zolę, Zolą

Zasada nr 4 : nie odmieniamy
nazwiska zakończone na -o, -oi, -au, -ou, również wtedy, gdy po tych samogłoskach następują niewymawiane -s, -x
Hugo, Pompidou, Laclos, Delacroix

Uwaga ogólna! 
Czasami dochodzi do spolszczenia pisowni francuskiego nazwiska.
Oto przykłady :
Proust : z Proustem, o Prouście
Robespierre : z Robespierre’em, o Robespierze

-----------------------------------------
FRANCUSKIE IMIONA
-----------------------------------------

Na szczęście sprawa w przypadku imion jest mniej skomplikowana.

1. IMIONA ŻEŃSKIE : odmieniają się TYLKO te zakończone na -a  (jest ich bardzo niewiele)

2. IMIONA MĘSKIE : odmieniają się TYLKO te 
a) zakończone na spółgłoskę

Jacques : Jacques’a, z Jakiem, o Jacques’u

Yves : Yves’a, z Yves’em, o Yvie

Louis : Louisa, o Louisie

Wyjątek : François 

b) zakończone na -e wymawiane lub nieme

René : Renégo, o Reném 

André : Andrégo, o Andrém
Pierre : Pierre'a, Pierre'em  

c) jeśli mamy imiona złożone, może odmieniać oba człony, ale słownik sugeruje, że najlepiej odmienić tylko drugi człon (więcej TUTAJ)

Jean-Laurent : z Jean-Laurentem  
Pierre-Emmanuel : z Pierre-Emmanuelem
Pierre-Yves : z Pierre-Yves'em
 

Jak widać, nie jest to zagadnienie łatwe, więc odmieniając francuskie nazwiska, warto zajrzeć do źródeł godnych zaufania. Przy redagowaniu tej notki, korzystałam z informacji zawartych na stronie Wydawnictwa Naukowego PWN. Link do nazwisk TUTAJ. Link do imion TUTAJ. Mam nadzieję, że niczego nie poplątałam :)

Pomóżcie, bo nie wiem, z kim pójść dzisiaj do kina : z Nicolasem, Charles'em, Pierre'em czy Jean-Paulem ;) 

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Czujesz niedosyt?

Zajrzyj na Facebook, Youtube lub Quizlet :) 

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------