środa, 19 grudnia 2018

Żółte kamizelki - o co chodzi?

Oto obiecany tekst o żółtych kamizelkach, czyli les gilets jaunes. Zagadnienie jest dość obszerne i złożone. Ja skupię się wyłącznie na najważniejszych faktach. Mam nadzieję, że wpis pomoże Wam lepiej zrozumieć aktualną sytuację we Francji. 


GENEZA, CZYLI JAK TO SIĘ ZACZĘŁO
Wszystko zaczyna się o decyzji rządu o podwyżce cen paliw przewidzianej na styczeń 2019 roku. Niezadowoleni Francuzi organizują się za pomocą portali społecznościowych (vive le FB!), nawołując do blokowania dróg i autostrad. Ich znakiem rozpoznawczym staje się żółta kamizelka odblaskowa, którą każdy kierowca wozi w swoim samochodzie. Osoby wspierające to pospolite ruszenie umieszczają kamizelkę w widocznym miejscu, np. na desce rozdzielczej. Les gilets jaunes nie mają przywódcy i nie przynależą do żadnej partii politycznej.
We Francji transport publiczny nie jest zbyt dobrze rozwinięty, szczególnie na prowincji, dlatego Francuzi zmuszeni są przemieszczać się samochodami. W moim mieści (około 50 tysięcy mieszkańców) autobusy jeżdżą 3-4 razy na godzinę i jest tylko kilka linii. Wcześniej jeździłam wszędzie rowerem lub chodziłam na nogach, ale kiedy urodził się mój syn, musiałam kupić samochód. Dojechanie z dzieckiem autobusem np. do lekarza to była mission impossible ;) Możecie więc sobie wyobrazić, że w małych miasteczkach i wioskach sytuacja wygląda jeszcze gorzej.

un gilet jaune - żółta kamizelka odblaskowa
la hausse de prix des carburants - podwyżka cen paliw
le carburant - paliwo
l'essence - benzyna
le gazole / le gasoil [ - olej napędowy

--------------------------------------------------------------------------- 
Krótka animacja (3 min.) o tym, dlaczego ceny paliw idą w górę
Pourquoi le prix du carburant augmente? 👉 KLIK
---------------------------------------------------------------------------  

KIM SĄ ŻÓŁTE KAMIZELKI?
Są to zwykli obywatele. Należą do klasy średniej i robotniczej. Są to głównie osoby pracujące, właściciele drobnych przedsiębiorstw, ale również emeryci i studenci. 

 un citoyen / une citoyenne - obywatel, obywatelka 
la classe moyenne - klasa średnia
la classe populaire - klasa robotnicza

JAKIE SĄ NAJWAŻNIEJSZE ŻĄDANIA ŻÓŁTYCH KAMIZELEK?
Na początku les gilets jaunes żądają zniesienia podwyżki cen paliw, obniżenia opłat za przejazd autostradą oraz zniesienia ograniczenia prędkości do 80 km/km (więcej 👉 KLIK). Jednak stopniowo ogólne niezadowolenie związane z aktualną ekonomiczną i polityczną sytuacją we Francji bierze gorę i les gilets jaunes zaczynają żądać również między innymi zmiany systemu podatkowego, zwiększenia minimalnego wynagrodzenia, organizacji referendum, by obywatele mogli poprzeć lub odrzucić daną ustawę, lub ukarać posła, który, ogólnie rzecz ujmując, źle wykonuje swoją pracę.

une revendication - żądanie
un péage - bramka na autostradzie 
le SMIC (le Salaire Minimum Interprofessionnel de Croissance) - płaca minimalna
un smicard / une smicarde (pot.) - osoba pracująca za najniższą krajową
le RIC (le référendum d’initiative citoyenne) - referendum inicjatywy obywatelskiej 
un député / une députée - poseł / posłanka

KILKA WAŻNYCH DAT:
17.11.2018 - żółte kamizelki po raz pierwszy blokują drogi w całej Francji
01.12.2018 - w Paryżu, na Polach Elizejskich zostaje zorganizowana manifestacja, podczas której dochodzi do starć z policją; ponad 260 osób zostaje rannych a ponad 600  zatrzymanych; wśród manifestujących są również wandale, którzy palą samochody, plądrują sklepy, a nawet dewastują Łuk Tryumfalny (sic!)

un barrage / un blocage - blokada
  un manifestant / une manifestante - uczestnik / uczestniczka manifestacji
 un casseur - wandal 
brûler - palić  
un pillage  - plądrowanie
piller - plądrować

10.12.2018 - prezydent Emmanuel Macron wygłasza orędzie w odpowiedzi na protesty żółtych kamizelek i składa Francuzom następujące obietnice (mają wejść w życie z początkiem nowego roku):
- zniesienie podwyżki cen paliw,
- podwyżka zagwarantowanej prawnie płacy minimalnej (SMIC) o 100 euro na miesiąc, 
- zniesienie opodatkowania godzin nadliczbowych,
- dobrowolne wypłacenie pracownikom specjalnej premii zwolnionej od podatków na koniec roku przez  pracodawców, 
- zmniejszenie składki na ubezpieczenie dla emerytów, których emerytura nie przekracza 2000 euro miesięcznie.

des heures supplémentaires (pot. des heures supp) - nadgodziny 
 une prime - premia
une retraite - emerytura 
----------------------------------------------------------------------- 
Całe wystąpienie prezydenta Macrona  👉 KLIK
----------------------------------------------------------------------- 

Protesty wprowadziły chaos w codzienne życie Francuzów: straszne korki, brak ciągłości w dostawie niektórych towarów (przez moment był np. problem z benzyną), osłabiony handel. 

SMUTNA WIADOMOŚĆ: 9 osób zginęło w wyniku perturbacji w ruchu drogowym  (dane z 20 grudnia).   
 --------------------------------------------

Poniżej znajdziecie różnego rodzaju materiały związane z żółtymi kamizelkami. Jeśli jesteście nauczycielami lub studentami, koniecznie się z nimi zaznajomcie, by trzymać rękę na francuskim pulsie 😉 Materiały podzieliłam na dwa poziomy: 

POZIOM ŁATWIEJSZY
Artykuły ze strony 1jour1actu: 
5 questions pour comprendre la manifestation des gilets jaunes 👉KLIK
Une semaine avec les gilets jaunes 👉 KLIK
Le gouvernement fait une pas vers les gilets jaunes 👉 KLIK
Podcast france info junior (5 min) + transkrypcja:
Gilets jaunes: que font le gouvernement et Emmanuel Macron? 👉 KLIK

POZIOM TRUDNIEJSZY
Zacznijcie koniecznie od podcastu Hugo, który jest nauczycielem języka francuskiego (pisałam o nim ostatnio na blogu 👉 KLIK). Hugo w bardzo przystępny i usystematyzowany sposób wyjaśnia zagadnienia związane z protestem żółtych kamizelek. Odcinek trwa 30 minut, ale naprawdę warto 👉 KLIK.

Słuchajcie też radia RFI (Radio France Internationale), a dokładnie audycji Journal en français facile 👉 KLIK. Z reguły na początku są podawane wiadomości z Francji i aktualnie dotyczą one głównie żółtych kamizelek (2-3 minuty), więc jest to szybki sposób na bycie na bieżąco w tym temacie. Dodatkowo macie do dyspozycji transkrypcję, więc czego nie dosłyszycie, to doczytacie 😎💪 Czasami na końcu transkrypcji znajdziecie dodatkowe ćwiczenie! 

Oto kilka ważniejszych odcinków:
17/11/2018 👉 KLIK (pierwsze protesty, wypowiedzi Francuzów)
01/12/2018 👉 KLIK (starcie manifestujących z policją w Paryżu)
10/12/2018 👉 KLIK (orędzie prezydenta Macrona) + ćwiczenie (B1) 👉 KLIK
15/12/2018 👉 KLIK (piąta sobota protestów)
17/12/2018 👉 KLIK (referendum) 

------------------------------------------------------------------------------------
Znajdziecie mnie również na Facebooku - KLIK , a ostatnio nawet na Instagramie - KLIK 
Jest już nas ponad 9 tysięcy frankowariatów 😱
------------------------------------------------------------------------------------

2 komentarze:

  1. Wiedza w pigułce, która bardzo przybliżyła trudną sytuację we Francji.Dziękuję.

    OdpowiedzUsuń